Ο Doll maker Αντρέας Ζαφειράτος

ΑΝΤΡΕΑΣ ΖΑΦΕΙΡΑΤΟΣ    Αθήνα 1978. Σπούδασε Αρχιτεκτονική στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, όπου και πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές με αντικείμενο το Σχεδιασμό του Χώρου. Περνά τις νύχτες του στις ταράτσες χαϊδεύοντας γάτες και χαζεύοντας σύννεφα, ευελπιστώντας ότι μια μέρα θα καταφέρει το αντίθετο. Όταν είναι τυχερός και κυριεύεται από ξεχασμένες θεότητες του ουρανού, ζωγραφίζει. Βλέπε και: Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια  Συνεντεύξεις - Κρίσεις – Σχόλια Συνεντεύξεις ηλεκτρονικές Συνέντευξη στο FUCKART, Ψηφιακό Περιοδικό Καλλιτεχνικής Ανησυχίας. 11 Δεκεμβρίου του 2012 Interview. Home News Digital.ART, Nov. 2012 Interview with albino-z, Deviant ART. March 11, 2011 * Wednesday, November 7, 2018  Interview with Davis Ashura & Andreas Zafiratos + Cover Reveal of The Castes & The Outcastes trilogy (by Mihir Wanchoo) * Templum magazine Nº5 by Templum Digital - issuu (Zafiratos, p. 60) * Behind The Artworks: Lords Of The Trident - Shadows From The Past (2018) Συνεντεύξεις στον τύπο   «Συνθέτουμε μια ελληνική σχολή». Συνέντευξη στη Δήμητρα Σκούφου. Εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ, Τετάρτη, 10 Σεπτεμβρίου 1997. Μόλις 19 χρονών ο Ανδρέας κι όμως μετράει ήδη πέντε δημιουργικά χρόνια στον χώρο. Η πρώτη του επαφή με τον κόσμο των κόμικς δεν κρύβει καμία έκπληξη. Όπως όλα τα παιδιά, αρχικά λάτρεψε τους ήρωες του Ντίσνεϊ, πέρασε από τη φάση των σούπερ ηρώων, ώσπου: «μια μέρα ανακάλυψα τη Βαβέλ. Από τότε αφοσιώθηκα στα κόμικς που ξεφεύγουν από το εμπορικό ύφος, και γι αυτό είναι λιγότερο προσιτά στο ευρύ κοινό, αλλά και πιο ουσιαστικά, κατά τη γνώμη μου». Οι ήρωες του Ανδρέα απέχουν πολύ από τους υπερήρωες των αμερικάνικων κόμικς. Είναι τύποι που θα μπορούσαν να ζουν και στην Ελλάδα, ενώ οι ιστορίες που διηγείται εκτείνονται από τις περιπέτειες επιστημονικής φαντασίας μέχρι την ενασχόληση με υπαρκτά προβλήματα της καθημερινής μας ζωής, καθώς ακόμα ερευνά το χώρο και πειραματίζεται σε διαφορετικά είδη. Πόσο όμως μπορεί να αγγίζουν όλα αυτά το ελληνικό αναγνωστικό κοινό; «Είναι αλήθεια ότι αν εξαιρέσουμε τα εμπορικά είδη, που έχουν απήχηση στις μικρότερες ηλικίες, οι Έλληνες που διαβάζουν κόμικς είναι λίγοι. Τα τελευταία χρόνια όμως παρουσιάζεται μια αύξηση στην αγορά, έστω κι αν πάλι προτιμώνται τα εισαγόμενα προϊόντα», απαντά ο Ανδρέας και συνεχίζει: «Το ελληνικό κόμικς αντιμετώπισε τα ίδια περίπου προβλήματα με το ελληνικό σινεμά (π.χ. έλλειψη σεναρίων), καθώς ως τέχνη είναι πολύ κοντά στον κινηματογράφο. Mέσα από τα μικρά καρέ των κόμικς μπορεί να αποδοθεί ακόμη και η κινηματογραφική μαγεία. Οι Έλληνες δημιουργοί σήμερα καλλιεργούν το αυστηρά προσωπικό τους ύφος, χαράζουν ο καθένας τη δική του πορεία, αλλά παράλληλα, τον τελευταίο καιρό, συνθέτουν όλοι μαζί ένα ελληνικό στυλ, μια ελληνική σχολή στον κόσμο των κόμικς». Συνέντευξη στον Άρη Μαλανδράκη Περιοδικό Ε, τεύχος 361, 8 Μαρτίου 1998, Ημέρα της Γυναίκας. Θέμα: Η Γυναικεία Μορφή στα Κόμιξ. Μιλούν ακόμα: Δ. Βανέλλης, Δ. & Κ. Βιτάλης, Γ. Μπότσος. Μια "χυμώδη" φιγούρα με εντυπωσιακό κορμί, ταραχώδη ζωή και μεγάλο θάρρος διάλεξε για... επίσημη αγαπημένη ο Ανδρέας Ζαφειράτος. Την Ντρούνα του ιταλού σχεδιαστή Paolo Eleuteri Serpieri. Ο Ανδρέας αποτελεί το νέο αίμα στην ελληνική σκηνήτων κόμιξ. Έχει κιόλας στο ενεργητικό του συμμετοχές στις πανελλήνιες εκθέσεις και στην περσινή Μπιενάλε Νέων (1997), στο Τορίνο. Επίσης έχει εικονογραφήσει βιβλία, ενώ η κόμιξ παραγωγή του παρουσιάζεται τακτικά στις σελίδες του περιοδικού Βαβέλ. Ας τον ακούσουμε: «Πρωτοσυνάντησα τη Ντρούνα στις σελίδες του ΠΑΡΑ ΠΕΝΤΕ.  Με σοκάρησε και με γοήτεψε ταυτόχρονα. Η Ντρούνα ζει μονίμως έναν εφιάλτη, αλλά ποτέ δεν παύει να ονειρεύεται. Περιβάλλεται από έναν κόσμο ψυχρό, βρώμικο, απειλητικό, γεμάτο μεταλλαγμένα όντα, αλλά δεν υποκύπτει. Εκείνο όμως που κάνει τη Ντρούνα γοητευτική, αυτό που την κάνει πραγματικά ξεχωριστή στα μάτια μου, όσο οξύμωρο κι αν ακούγεται, είναι η αγνότητά της. Περιφέρεται γυμνή. Δεν δείχνει να ντρέπεται για τη γύμνια της, ενώ αφήνεται στα χέρια αυτών που την ποθούν. Και η χυδαιότητα των άλλων δεν την αγγίζει. Δεν προσποιείται την απόλαυση, ούτε και την αρνείται. Αυτό είναι που πραγματικά μου αρέσει. Η αποδοχή του εαυτού της. Η αφοπλιστική ειλικρίνειά της».  «Με γοητεύει να παρουσιάζω το φανταστικό με ρεαλιστικό τρόπο». Συνέντευξη στην Κατερίνα Τριανταφύλλου Περιοδικό ΟζΟΝ τ. 17, Ιούνιος 1998. ...Εμπνέεται από το περιβάλλον του, τις καταστάσεις καθημερινής τρέλας, την ελληνική παράδοση (ακριτικά τραγούδια!) και τα όνειρα (γι' αυτό τον ελεύθερο χρόνο του, του αρέσει να κοιμάται). «Αντλώ από τον καθημερινό κόσμο για να προβάλλω το φανταστικό». Από συνέντευξη στη Σόφη Λέτζη. Για την εφημερίδα της Αγ. Παρασκευής ΠΕΡΙΣΚΟΠΗΣΗ, Μάιος 1999. -Ας μιλήσουμε λίγο για τα θέματά σου. Η τελευταία σου έκθεση (πρώτη ατομική) έχει θέματα από τον κόσμο του φανταστικού. «Ναι, μου αρέσει αυτός ο κόσμος. Δεν είναι αυτοσκοπός ούτε το επιδιώκω, αλλά με γοητεύει η απεικόνιση του ονειρικού με φανταστικό τρόπο». -Τα χρώματα που χρησιμοποιείς θεωρούνται μάλλον σκοτεινά. Πώς αντιμετωπίζεις τη χαρά μέσα από το χρώμα; «Μέσα στους σκούρους τόνους τη χαρά φέρνει ένα μουντό ζεστό χρώμα, το οποίο κάνει τελικά την έκρηξη». -Πού θα ήθελες να φτάσεις μέσα από αυτή την πορεία; «Θα ήθελα να μπορούσα να ζήσω από τα κόμικς. Είναι όμως μάλλον δύσκολο... Θα δούμε». -Δεν θα ήθελες να εξασκήσεις την αρχιτεκτονική; «Η σχολή μού προσφέρει πάρα πολλά, αλλά πιστεύω ότι είναι λίγο περιορισμένο το οπτικό πεδίο της σύνθεσης. Έχει πολύ ενδιαφέρον η οργάνωση και βελτίωση του χώρου σε σχέση με τη ζωή, αλλά θα ήθελα κάτι που να δίνει μεγαλύτερη ελευθερία. Λένε ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχουν πολλές ευκαιρίες και δε θεωρείται το καταλληλότερο μέρος  για τέτοιου είδους προτάσεις. Πιστεύω ότι αυτό ακριβώς το κάνει μια πρόκληση γιατί πρέπει εσύ να ανοίξεις το δρόμο». -Από που παίρνεις ερεθίσματα για τα Κόμικς σου; «Αν καταλαβαίνω καλά τον εαυτό μου έχω την εντύπωση ότι αντλώ από τον καθημερινό κόσμο και όχι μόνο θεματογραφικά, αλλά και χρωματικά και στις φωτοσκιάσεις μου, για να προβάλλω το φανταστικό. Η πόλη που σε πνίγει και σε καταπίνει ενώ ταυτόχρονα εξελίσσει τη ζωή σίγουρα με επηρεάζει». -Χρειάζεται τέχνη, τεχνική, φαντασία, γνώσεις... «Κυρίως μια βαθύτερη γνώση της πραγματικότητας, ακόμη και για περιγραφή του φανταστικού. Πιστεύω ότι γενικά έχουμε αδυναμίες στο σενάριο... και κυρίως θεωρώ ότι δεν έχουμε προσεγγίσει την παράδοση. Δηλαδή πέρα από τη γραφικότητα ενός παραδιακού θέματος υπάρχουν ζωντανές εικόνες, συναισθήματα και καταστάσεις που έχουν μεγάλες αντιστοιχίες με το σήμερα και μπορούν να αποτελέσουν πηγή έμπνευσης για ιδιαίτερες απεικονίσεις. Για παράδειγμα δούλεψα με εικόνες πάνω στο ακριτικό ποιήμα Του Μικρού Βλαχόπουλου. Η παράδοση δεν είναι στατική και παγωμένη όπως την έχουμε στο μυαλό μας. Είναι κάτι πολύ ζωντανό». «Μεταφέρω τις εικόνες του μυαλού μου στο χαρτί για να τις ζήσει και κάποιος άλλος». Από συνέντευξη στην Αγγελική Παπαδοπούλου. Έντεκα καλλιτέχνες που συμμετείχαν στο 5ο Φεστιβάλ της Βαβέλ ερμηνεύουν τις τάσεις της μόδας. Μιλούν επίσης οι: Νίκος Κούρτης, Σπύρος Δερβενιώτης, Φώτης Πεχλιβανίδης, Soloup (Αντώνης Νικολόπουλος), Γιώργος Μπότσος, Έλενα Ναβροζίδου-Κώστας Βιτάλης, Δημήτρης Βιτάλης, Χρήστος Δημητρίου και ο Γάλλος Paul Gaucher. Περιοδικό Harper's BAZAAR. Τεύχος 46, Οκτώβριος 2000. Εμπνευσμένο από τις δημιουργίες του Hussein Chalayan Η σχέση του με τη Βαβέλ ξεκίνησε πριν από έξι χρόνια. Έκτοτε, με ρεαλιστικό σκίτσο, εντυπωσιακά χρώματα και φανταστικά θέματα μεταφέρει τις εικόνες του μυαλού του στο χαρτί, ώστε «να τις ζήσει και κάποιος άλλος». Η επαφή του όμως με το είδος δεν σταματάει στο χαρτί: τα σχέδιά του συμμετέχουν στην τελευταία ταινία του Διονύση Γρηγοράτου, Κανείς δε χάνει σ' όλα, που αναμένεται τον Σεπ. στις αίθουσες. «Είναι ένα ενδιαφέρον πείραμα, όπου η "συμβατική" κινηματογραφική πλοκή, το σχέδιο και οι τρισδιάστατες ψηφιακές εικόνες χρησιμοποιούνται για να δηλώσουν διαφορετικές ηλικίες και παραστάσεις». Για τον Ανδρέα Ζαφειράτο η δημιουργία κόμικς «είναι επικοινωνιακή διαδικασία και το Φεστιβάλ της Βαβέλ μια ευκαιρία να γνωρίσει κανείς ανθρώπους με ανάλογα ενδιαφέροντα»». Τέτοιες ευκαιρίες δεν δίνονται συχνά, δεδομένου ότι είναι δύσκολο να ασχοληθεί κανείς με τα κόμικς στην Ελλάδα, ενώ η εικονογράφηση προσφέρει περισσότερες δυνατότητες. Όσο η δημιουργία κόμικς θεωρείται περιθωριακή ενασχόληση, ο χώρος δύσκολα αναπτύσσεται. Αφού δεν προσφέρονται κίνητρα, υπάρχει πάντα το ενδεχόμενο οι δουλειές πολλών δημιουργών να μη φτάσουν ποτέ στα χέρια μας». «Το κόμικς βίωσε την ανατροπή στη γέννησή του». Κυριακάτικη ΑΥΓΗ, 16 Σεπτεμβρίου 2001 Συνέντευξη στον Σταμάτη Μαυροειδή. Aφορμή το 6ο Διεθνές Φεστιβάλ Κόμικς της ΒΑΒΕΛ στο Γκάζι, με θέμα «Φυγή» -Γιατί επιλέξατε τα κόμικς ως τρόπο έκφρασης; «Δεν ήταν μια συνειδητή απόφαση. Όλοι βρίσκουμε τους προσωπικούς μας κώδικες και ασυνείδητα τους ακολουθούμε». -Ανήκετε στη γενιά που βίωσε την έκρηξη της εμπορευματοποίησης των πάντων. Μιλήστε μας λίγο για τον εαυτό σας, τη γενιά σας και τους λόγους που σας ωθούν να αντιδράτε, και εσείς προσωπικά να την απεικονίζετε ως εφιαλτική; «Δεν θεωρώ ότι αυτό που κάνω αποτελεί συνειδητή αντίδραση. Είναι περισσότερο προβολή αυτών που βλέπω και νιώθω ζώντας σε μια πόλη που γιγαντώνεται. Η αποξένωση, η προσβολή της νοημοσύνης μας και της αισθητικής μας και η ρύπανση όλων των μορφών αποτελούν πραγματικά προβλήματα. Δεν θα ήθελα να μιλήσω για τη γενιά μου. Νομίζω ότι αυτοί που προσπαθούν να της αποδώσουν ιδιότητες και τάσεις, πολύ συχνά, πέφτουν έξω. Έτσι κι αλλιώς η εμπορευματοποίηση των πάντων που βιώνουμε τώρα είναι μάλλον πιο επώδυνη γι αυτούς που βιώνουν την «αγνή» πλευρά των πραγμάτων και τα βλέπουν να εξαργυρώνονται σήμερα, παρά για τα παιδιά που μεγαλώνουν μέσα σ’ αυτή». -Πολοί μιλούν για το τέλος της ιστορίας, των ιδεολογιών, και παντού βλέπουν μονοδρόμους. Ωστόσο η γενιά σου, με τις όχι σπάνια απρόβλεπτες αντιδράσεις της, μάλλον τους διαψεύδει. Τι θέλουν αυτά τα παιδιά, τι θέλεις εσύ, Ανδρέα Ζαφειράτε να γίνει που δεν είναι καλά καμωμένο; «Θέλω αυτό που ήθελε και θέλει κάθε άνθρωπος όταν δεν τυφλώνεται από τη ματαιοδοξία του. Θέλω κάποια μέρα οι «εφιαλτικές» μου εικόνες να βρίσκονται σε παραφωνία με την πραγματικότητα». -Γιατί κατά τη γνώμη σου, το κόμικς δεν αναγνωρίζεται ως προβεβλημένη τέχνη; «Το κόμικς πιστεύω ότι αποκτά σιγά σιγά τη θέση του δίπλα στις άλλες τέχνες στα μάτια των νέων ανθρώπων, καταρρίπτοντας ένα κατεστημένο που θέλει την τέχνη στα όρια του παρελθόντος. Έχει κυρίως παρεξηγηθεί για δύο λόγους. Ο πρώτος έχει να κάνει με τον προσανατολισμό των αρχικών δειγμάτων του είδους: έντυπα που ήταν κυρίως «μιας χρήσεως» χρησιμοποίησαν την αμεσότητα και τη ζωντάνια των κόμικς, όχι όμως χωρίς τίμημα, μια και τα κατέστησαν αναλώσιμα. Ο δεύτερος λόγος είναι ότι την πρόκληση και την ανατροπή, που οι άλλες τέχνες βίωσαν έχοντας διανύσει ένα μεγάλο μέρος της ιστορίας τους, το κόμικς τις γνώρισε με τη γέννησή του, συνδέοντας τη θεματολογία του με τη βία και το πορνό. Το κόμικς δεν είναι παρά ένα εργαλείο επικοινωνίας δυνατό, άμεσο και σύγχρονο, αλλά, όπως σε όλες τις τέχνες, μένει στον δημιουργό να του δώσει πνοή. Υπάρχει φθηνή μουσική, αλλά δεν θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι η μουσική είναι φθηνή». Κρίσεις - Σχόλια Δ. Βανέλλης ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΟΜΙΚΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΦΑΝΤΑΣΙΑΣ Απόσπασμα μελέτης που παρουσιάστηκε στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Περιοδικό δ δημινιαία έκδοση για τη δημιουργία και το desing. Τεύχος 5. ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 1999. «Άφησα τελευταίο, λόγω του νεαρού της ηλικίας του, όχι όμως και λόγω της αξίας του, τον Ανδρέα Ζαφειράτο. Με σχέδιο αδρό και σίγουρο, εντυπωσιακή γνώση της προοπτικής και πολύ καλή χρήση του χρώματος, με μουντές γκρίζες και μπεζ ως επί το πλείστον αποχρώσεις, ο Ζαφειράτος έδειξε από την αρχή το μεγάλο του ταλέντο. Δημιουργεί σχεδόν αποκλειστικά έγχρωμα κόμικς. Είναι ο δεύτερος Έλληνας δημιουργός μετά τον κατά είκοσι περίπου χρόνια μεγαλύτερό του Πέτρο Ζερβό, που δίνει στο έργο του τόση έμφαση στο αρχιτεκτονικό στοιχείο -κατά κύριο λόγο φανταστικό. Το πιο εντυπωσιακό όμως σ’ αυτόν είναι η πολύ μεγάλη πρόοδος που κάνει από δουλειά σε δουλειά. Η Ε.Φ. και το φαντεζί αποτελούν τις μεγάλες του αγάπες και γι' αυτό σίγουρα μπορούμε να περιμένουμε πολλά απ' αυτόν». Angelike Contis NOBODY LOSES FOREVER Μια ταινία του Διονύση Γρηγοράτου, March 16, 2001, (Greece/Drama/123 minutes) GREEK FILM REVIEWS, for the newspaper "ATHENS NEWS" «In a nutshell: A static, confusing attempt at ecological science fiction. In a futuristic Piraeus, a ragged middle-aged hero seeks the truth about the death of a beautiful widow's husband. Cast: The noire-tinged crew includes TV star Alberto Eskenazy as the pensive, unshaved, oh-so-manly hero, and Maria Protopappas as a sultry widow. ..... Meanwhile, the widow's son draws beautiful sci-fi cartoons of imagined events. Each of these squares (the work of artist Andreas Zafiratos) is full of more emotion and focus than whole minutes of the film. Grigoratos' film does not live up to the boy's "storyboard" images». Σχετικά με την ταινία κάντε κλικ στο λογότυπο: Για comics σκηνές από την ταινία κάντε κλικ στην εικόνα:  Ο Δημήτρης Ξάφης σε σκηνή από την ταινία Σημείωμα του Ανδρέα για την ταινία. Είναι ο κινηματογράφος και το κόμικ συγγενικά;  Προφανώς. Ποτέ όμως δεν φαντάστηκα όταν ξεκίνησα να κάνω τις εικόνες για την ταινία του Διονύση Γρηγοράτου, ότι θα μπορούσαν να συνυπάρξουν με μια σύνδεση τόσο οργανική, που τελικά να νιώθω ότι γίνονται ένα. Νουάρ χρώματα, νουάρ πρόσωπα, νουάρ καταστάσεις κατακλύζουν το φιλμ και το χαρτί. Με μια διάθεση ονειρική, όπου οι επιθυμίες έχουν λίγο χώρο ανάμεσα στην πραγματικότητα και τον εφιάλτη, ζωγραφίζονται πορείες παράλληλες που ταυτόχρονα μπλέκονται κάτω από μια κοινή επικείμενη μοίρα. Και το καρέ γίνεται η κρυφή ματιά σε έναν κόσμο που διαρκώς αλλάζει, φορώντας  άλλοτε τα στρας του πόθου, άλλοτε τα μαύρα της απόγνωσης. Ανδρέας Ζαφειράτος 7/11/2000 Άρης Μαλανδράκης «Τα καρτούν σκηνοθετούν» Παρουσίαση της ταινίας Κανείς δεν χάνει σ’ όλα στο Περιοδικό Ε, τεύχος 492,10 Σεπτεμβρίου 2000. Γράφει ο Α.Μ.: Η νέα ταινία του Διονύση Γρηγοράτου είναι μια περιπέτεια επιστημονικής φαντασίας που μέσα στην πλοκή της ανακατεύει και κόμικς, σχεδιασμένα από τον ταλαντούχο Ανδρέα Ζαφειράτο, ο οποίος έχει παρουσιάσει δουλειά του και στο ένθετο της "Ε"… …Το πιο πρωτότυπο σημείο της ταινίας είναι τα κόμικς που παίζουν ξεχωριστό ρόλο στην εξέλιξη της δράσης. Το «Κανείς δεν χάνει σ’ όλα» είναι η πρώτη ταινία ελληνικής παραγωγής που δοκιμάζει τα εκφραστικά της μέσα εντάσσοντας σε αυτά τις πολύχρωμες εικόνες των κόμικς. Με τις εικόνες ενός κόμικ ξεκινούν τα πρώτα πλάνα της και με τις ίδιες εικόνες πέφτει η λέξη «Τέλος». Ας ακούσουμε τον Διονύση Γρηγοράτο: «Στο πρώτο επίπεδο, η ταινία θυμίζει έντονα κόμικ. Αποτελείται από μια ομάδα δράσης, όπως συμβαίνει στις περισσότερες εικονογραφημένες περιπέτειες. Υπάρχει ο μυστηριώδης άντρας, η μοιραία γυναίκα, ο χάκερ. Υπάρχει και ένας μικρός, που σαν παιδί διαβάζει κόμικς. Το αγαπημένο του είναι οι "20.000 λεύγες υπό την θάλασσα" του Ιούλιου Βερν, που έχει διασκευαστεί σε εικονογραφημένη μορφή. Τι κάνει αυτός ο πιτσιρίκος; Ξαναστήνει τις σελίδες του περιοδικού! Αντιγράφει τις εικόνες, αλλάζει τη μορφή των προσώπων και κάνει τα σκίτσα να μοιάζουν με τον κόσμο που τον περιβάλλει. Το παιδί δεν μιλάει καθόλου σε όλη τη διάρκεια της ταινίας. Ζωγραφίζει συνέχεια». Υπάρχουν τριάντα επτά (37) εικόνες: Μία εικόνα των τίτλων,  Η πρώτη εικόνα των τίτλων  η εικόνα του περιοδικού «ΝΕΑ βαβέλ», με το "κόμικ" του Βερν, ενώ οι υπόλοιπες τριάντα πέντε κατανέμονται σε έξι (6) μεγάλες σκηνές. «Οι δυσκολίες που συνάντησα είναι πρωτόγνωρες», εξομολογείται οι Ανδρέας και συνεχίζει: «Τα σκίτσα έπρεπε να ταιριάξουν σε ένα κλίμα που προϋπήρχε, δεν το δημιούργησα εγώ. Έπρεπε, λοιπόν, να πετύχω τη σωστή ατμόσφαιρα, να αποδοθούν τα χαρακτηριστικά των πρωταγωνιστών και να "δέσουν" οι ήρωες του χαρτιού με τη "ζωντανή" δράση, που προηγείται ή ακολουθεί». Η συνολική διάρκειά τους δεν είναι μεγάλη, παρεμβάλλονται όμως στις πιο καίριες στιγμές, δημιουργώντας γέφυρες στη δράση ή σηματοδοτώντας κάποια γεγονότα στην εξέλιξη του έργου. Και επί πλέον, αποδείχθηκαν έξυπνες σκηνοθετικές λύσεις: «Μου επέτρεψαν, τονίζει ο Διονύσης Γρηγοράτος,  να δείξω κάποιες πολύ ιδιαίτερες καταστάσεις, που δεν θα μπορούσα να κινηματογραφήσω λόγω των ειδικών τεχνικών δυσκολιών που έχουν. Μη θεωρηθεί, όμως, ότι τα κόμικς ήταν μια λύση ευκολίας για την ταινία. Υπάρχουν και λειτουργούν ως κυρίαρχα δραματουργικά στοιχεία της», και υπογραμμίζει, μεταξύ άλλων: «Το κόμικ στην ταινία μας παύει να είναι απλό στοιχείο εντυπωσιασμού και γίνεται οργανικό κομμάτι της δράσης. Κάνει μια παράλληλη αφήγηση, χρησιμεύει ως "φωτογραφική"  αναπαράσταση κάποιων ενδιάμεσων σκηνών και ταυτόχρονα περιγράφει και ψυχογραφεί τον μικρό ήρωα που το σχεδιάζει». Όλες οι σκηνές τις ταινίας (κλικ! στην πρώτη εικόνα)  1. Η ΔΙΑΣΩΣΗ ΤΟΥ ΑΝΤΡΑ 2. ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ 3. Η ΑΝΑΜΕΤΡΗΣΗ 4. ΦΥΓΗ ΜΕ ΤΗ ΓΥΝΑΙΚΑ 5. ΧΑΡΤΑΕΤΟΣ 6. ΜΕ ΤΟΝ MAGIC BILLY Λευτέρης Ταρλαντέζος Παρουσίαση της πρώτης ιστοσελίδας του Ανδρέα, με έργα του από το 1990-2004, στο Περιοδικό 9, τεύχος 185, Ιανουάριος 2004, και αναδημοσίευση στον Δικτυακό Τόπο των Θόδωρου και Λευτέρη Ταρλαντέζου.  www.comicorange.gr/zafiratos.htm Δες και στο blog "Ιστορία των Κόμικς", του Λευτέρη Ταρλαντέζου «Ο Ανδρέας Ζαφειράτος γεννήθηκε το 1978 στην Αθήνα. Πτυχιούχος Αρχιτεκτονικής, πρωτοεμφανίστηκε στον χώρο των κόμικς το 1990 με 20 σκίτσα του στο βιβλίο Ο Νόμος Του Μέρφυ. Ακολούθησε μια λαμπρή πορεία: εικονογραφήσεις και εξώφυλλα βιβλίων [Μπαλαντέρ του Παντελή Πασχαλίδη (1953 - 2001), κλπ.], δίσκων, πολλές εκθέσεις, συνεργασίες σε φιλμ (Κανείς Δε Χάνει Σ' Όλα), Computer Game, εκπροσώπηση της Ελλάδας στην 8η Μπιενάλε Νέων Της Ευρώπης Και Της Μεσόγειου (Τομέας εικονογράφησης) στο Τορίνο της Ιταλίας (1997) και φυσικά πολλά θαυμάσια κόμικς φανταστικού που δημοσιεύθηκαν/δημοσιεύονται στη Βαβέλ και -φυσικά- στο "9". Η δουλειά που έχει κάνει στο site του είναι εκπληκτική ­—το site το έχει επιμεληθεί ο σούπερ-πατέρας του. Το σχέδιο του δημιουργού είναι παρά πολύ καλό, με επιρροές από καταξιωμένους σχεδιαστές, αλλά και δυνατή προσωπική μελαγχολική τεχνοτροπία. Ο Ανδρέας πιστεύει πως «Το συναρπαστικό στα κόμικς δεν είναι τα καρέ ούτε καν η διαδοχή τους - που έχει πολλά να μοιραστεί με το συγγενή τους κινηματογράφο. Είναι το "ανάμεσα", το "μεταξύ", το μαγικό περιθώριο στο οποίο συνυπάρχουν ρευστές όλες οι χρονικές στιγμές, ομοιάζοντας περισσότερο σε μια μνήμη παρά σε μια απλή θέαση». Τα κόμικς μπορούν να υπαινίσσονται με πολύ οικείο τρόπο το πέρασμα του χρόνου με την χρήση του χώρο-χρόνο-διαστήματος που υπάρχει ανάμεσα στα πάνελ, πιο απλά η κενή λευκή γραμμή που χωρίζει δύο ή περισσότερα καρέ στην τυπωμένη σελίδα του κόμικς. Αυτό το διάστημα είναι γνωστό ως Gutter. Για να το αποδείξουμε αυτό ας ορίσουμε δυο συνεχόμενα καρέ: Στο πρώτο από αυτά ένας χαρακτήρας φέρνει με ορμή ένα τσεκούρι με κατεύθυνση το κεφάλι ενός άλλου χαρακτήρα. Στο δεύτερο απεικονίζεται η εικόνα μιας πόλης το ηλιοβασίλεμα, με μια απλή κραυγή πόνου τυπωμένη σε γράμματα να σχίζει την ήρεμη εικόνα και να "ακούγεται". Ανάμεσα σ' αυτά τα δυο καρέ βρίσκεται το διάστημα που αποκαλείται Gutter, όπου τίποτα δεν βλέπεται, τίποτα δεν μπορεί εδώ να είναι ορατό, όμως η εμπειρία σου, σου λέει πως κάτι πρέπει να έχει συμβεί ή πως κάτι πρέπει να υπάρχει. Είναι κάτι το μαγικό όπου για μια και μοναδική φορά σε θέτει ενεργό μέρος της πλοκής και εξέλιξης, ανοίγοντας στο έπακρο τους αντένες της φαντασίας σου. Ο Ανδρέας Ζαφειράτος είναι ένας από τους καλύτερους νέους καλλιτέχνες των κόμικς. Κλείνουμε με τα λόγια του: "Οι μπογιές μου και εγώ είμαστε πολύ καλοί φίλοι. Πίνω πάντα την πρώτη γουλιά νερό από το ποτήρι τους"».